Hội nghị thẩm định quy hoạch tỉnh Quảng Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050
01/11/2023 10:12
Nằm ở vị trítrung điểm của vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải Trung bộ, Quảng Nam xếp thứ 3 vềquy mô diện tích và thứ 4 về quy mô dân số so với 14 tỉnh trong Vùng; Quảng Namcó hệ thống giao thông với đầy đủ các phương thức vận tải gồm cả đường bộ,đường sắt, đường thủy và đường hàng không, là yếu tố quan trọng tạo thuận lợitrong giao lưu thương mại, hợp tác kinh tế, phát triển văn hóa - xã hội trongVùng.
Vị trí địa lý củatỉnh Quảng Nam cũng nằm trên trung độ cả nước, quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh làđầu mối giao lưu của hướng Bắc - Nam, đồng thời là cửa ngõ của khu vực miềnTrung, Tây Nguyên và các nước lân cận.
Phát biểu mở đầuHội nghị, Thứ trưởng Trần Quốc Phương đánh giá, Quảng Nam là tỉnh có quy mô vềdiện tích và dân số lớn trong vùng Duyên hải Nam trung Bộ, có vai trò quantrọng về kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh, là cửa ngõ kết nối với vùngTây Nguyên, giáp với nước bạn Lào; có đường bờ biển dài gần 125 km với nhiềutài nguyên thiên nhiên đặc sắc, nhiều di sản văn hóa quốc gia và thế giới nhưHội An, Mỹ Sơn, khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm..., tiềm năng đấtđai màu mỡ, nguồn nước dồi dào, đây là các nguồn tài nguyên quý giá cho pháttriển kinh tế - xã hội.
Quảng Nam là tỉnhcó nhiều thuận lợi trong kết nối giao thông với đầy đủ các phương thức vận tảiđường bộ, đường sắt, đường thủy và đường hàng không. Cảng hàng không Chu Lai cóvị trí chiến lược và có nhiều tiềm năng để nâng cấp trở thành một trong nhữngcảng hàng không quốc tế lớn, hiện đại; kết cấu hạ tầng kỹ thuật được quan tâmđầu tư, đặc biệt là hạ tầng giao thông kết nối của Quảng Nam đã được đầu tưtương đối đồng bộ. Đây là nền tảng để tỉnh Quảng Nam bứt phá phát triển tronggiai đoạn từ nay đến năm 2030.
Trong hơn 10 nămqua, quy mô kinh tế tỉnh Quảng Nam hiện nằm trong nhóm 20 tỉnh, thành phố lớnnhất Việt Nam và đứng thứ 4 ở vùng Bắc trung Bộ và duyên hải miền Trung, thuhút vốn FDI đứng thứ 3 trong Vùng, thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh từnhóm có mức thu nhập thấp lên đạt mức bình quân của cả nước.
Tuy nhiên, tronggiai đoạn 2011-2020, kinh tế tỉnh Quảng Nam phát triển không ổn định, tăngtrưởng cao trong giai đoạn 2011-2015 và giảm dần trong giai đoạn 2016-2020, đặcbiệt có năm tăng trưởng âm như năm 2020 và dự kiến năm 2023. Điều đó cho thấy,nền kinh tế Quảng Nam phát triển thiếu bền vững, phụ thuộc quá nhiều vào ngànhcông nghiệp ô tô, công nghiệp chế biến chế tạo.
Thứ trưởng TrầnQuốc Phương cho rằng, sau một thời gian phát triển đột phá, kinh tế Quảng Namđã bộc lộ các điểm yếu, dễ bị tổn thương; quy hoạch tỉnh lần này là cơ hội quýđể Quảng Nam rà soát, đánh giá rõ thực trạng phát triển, xác định cụ thể cácđiểm nghẽn, để từ đó xác định các nhiệm vụ trọng tâm, giúp Quảng Nam phát triểnnhanh và bền vững trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trongthời gian tới.
Theo nội dung quyhoạch được trình bày tại Hội nghị, tỉnh Quảng Nam đưa ra mục tiêu đến năm 2030trở thành tỉnh phát triển khá trong vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải Trung bộ; làcực tăng trưởng quan trọng của khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Có mạng lướikết cấu hạ tầng đồng bộ theo hướng hiện đại; hình thành cụm hàng không, cảngbiển, dịch vụ logistics, du lịch; trung tâm công nghiệp cơ khí ô tô, cơ khí chếtạo, điện khí mang tầm khu vực; trung tâm công nghiệp dược liệu, chế biến sâusản phẩm nông lâm nghiệp, silica quốc gia; có cơ sở đào tạo nghề chất lượngcao; có nền văn hóa giàu bản sắc; đa số các cơ sở y tế, giáo dục đạt chuẩn quốcgia; có hệ thống đô thị gắn kết với nông thôn.
Tầm nhìn đến 2050,Quảng Nam có kinh tế, xã hội phát triển toàn diện, bền vững; trở thành thànhphố trực thuộc Trung ương, đóng góp lớn cho ngân sách Trung ương; hệ thống kếtcấu hạ tầng đồng bộ, tiên tiến; các khu công nghiệp, khu du lịch biển, cảngbiển, sân bay, trung tâm giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ hiện đại; disản văn hóa thế giới bản sắc, ấn tượng; chất lượng môi trường tốt; xã hội pháttriển hài hòa, chỉ số phát triển con người và thu nhập của người dân ở mức cao,đời sống hạnh phúc.
Quy hoạch tỉnhQuảng Nam đưa ra các khâu đột phá phát triển về hoàn thiện hệ thống hạ tầng;Nâng cao năng lực cạnh tranh; Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phúc lợi xãhội; Nâng cao năng lực khoa học công nghệ.
Để giúp tỉnhQuảng Nam khơi thông được nguồn lực, tận dụng tối đa mọi cơ hội để bứt phá pháttriển trong thời gian tới, tại Hội nghị, các thành viên Hội đồng thẩm định, ủyviên phản biện tham gia ý kiến, tập trung vào ba nhóm vấn đề về sự phù hợp củaquy hoạch tỉnh với quy định tại Điều 32 của Luật Quy hoạch, gồm: Sự phù hợp vớiNhiệm vụ lập quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; Việc tuân thủ quytrình lập quy hoạch quy định tại khoản 4 Điều 16 của Luật Quy hoạch; Việc tíchhợp các nội dung đề xuất của các sở, ban, ngành và UBND cấp huyện đưa vào nộidung quy hoạch tỉnh Quảng Nam.
Đa số ý kiến chorằng, quy hoạch tỉnh Quảng Nam được xây dựng công phu, nghiêm túc. Quy hoạchđược lập trong bối cảnh có những thuận lợi là đã có Nghị quyết Đại hội XIII củaĐảng xác định rất rõ về định hướng phát triển của đất nước đến năm 2045, Nghịquyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hảiTrung Bộ đến 2030, tầm nhìn đến năm 2045; các Nghị quyết chuyên đề của Ban chấphành trung ương, Bộ Chính trị về định hướng phát triển các ngành, lĩnh vực; Nghịquyết số 81/2023/QH15 của Quốc hội về Quy hoạch tổng thể quốc gia; Nghị quyếtsố 168/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số26-NQ/TW của Bộ Chính trị; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020-2025;18 quy hoạch ngành quốc gia đã được phê duyệt và 15 quy hoạch ngành quốc giakhác đang trong quá trình hoàn thiện và trình phê duyệt.
Đồng thời, cho ýkiến về một số nội dung chính của quy hoạch như làm rõ các tồn tại, hạn chế,"điểm nghẽn” lớn cần giải quyết; xác định rõ tiềm năng, lợi thế, cơ hội vàthách thức để giúp Quảng Nam xác định các kịch bản tăng trưởng nhanh và bềnvững trong thời kỳ mới; xác định các khâu đột phá phát triển; việc lựa chọn cácngành, lĩnh vực quan trọng và phương án phát triển các ngành quan trọng trongkỳ quy hoạch; phương án tổ chức không gian hoạt động kinh tế - xã hội; địnhhướng phát triển không gian lân cận sông Trường Giang, sông Cổ Cò, sông Tam Kỳ,sông Thu Bồn và vịnh An Hòa đảm bảo phát triển bền vững, gắn với phòng chốngthiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu; về phương án phát triển các đô thịTam Kỳ, Hội An, Núi Thành, Khâm Đức; đặc biệt là định hướng phát triển đô thịTam Kỳ trở thành đô thị loại I trong tương lai.
Các ý kiến cũngtập trung làm rõ hơn đối với phương án phát triển khu chức năng; phương án pháttriển kết cấu hạ tầng kỹ thuật; phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai;phương án bảo vệ môi trường và Danh mục dự án ưu tiên đầu tư trong thời kỳ quyhoạch.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thành phát biểu tại Hộinghị. Ảnh: MPI
Phát biểu tại Hộinghị, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thành thay mặt lãnh đạo Tỉnh cảm ơncác ý kiến phát biểu tâm huyết, sâu sắc của Hội đồng thẩm định và các chuyêngia - ủy viên phản biện. Đồng thời chia sẻ, đây là lần đầu tiên tỉnh thực hiệncông tác xây dựng quy hoạch tỉnh và cũng gặp những khó khăn nhất định. Trongquá trình lập quy hoạch tỉnh Quảng Nam chỉ đạo đơn vị tư vấn, phối hợp chặt chẽvới các bên liên quan; nghiên cứu nhiều dự thảo quy hoạch của các địa phươnglân cận cũng như quy hoạch tổng thể quốc gia, định hướng quy hoạch vùng để tíchhợp vào quy hoạch tỉnh với mong muốn quy hoạch sau khi được phê duyệt sớm đượctriển khai thực hiện, đóng góp tích cực vào sự phát triển của vùng và quốc gia.
Với vị trí, vaitrò và ý nghĩa lớn của quy hoạch trong phát triển kinh tế, xã hội, an ninh,quốc phòng nên trong quá trình lập quy hoạch tỉnh Quảng Nam luôn cầu thị, lắngnghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước... để tiếpthu, hoàn thiện quy hoạch trình Hội đồng thẩm định. Quảng Nam luôn xác địnhviệc cân bằng giữa khát vọng phát triển của tỉnh với tính khả thi thực tế; đặcbiệt là trong bối cảnh có biến động về an ninh, dịch bệnh, thiên tai bất ngờtrong thời gian gần đây, biến đổi khí hậu tác động khó lường tới mục tiêu, địnhhướng của các địa phương nói chung và Quảng Nam nói riêng. Do vậy, qua các ýkiến góp ý, tỉnh sẽ khẩn trương nghiên cứu, tiếp thu, bảo đảm quy hoạch baoquát đầy đủ, đảm bảo tính khách quan, thực tiễn.
Sau thời gian làmviệc với tinh thần nghiêm túc, khẩn trương và trách nhiệm, Hội đồng thẩm địnhđã hoàn thành được chương trình đề tra; tiến hành xem xét, biểu quyết bằngPhiếu đánh giá thông qua hồ sơ trình thẩm định Quy hoạch tỉnh Quảng Nam với kếtquả 100% đồng ý với điều kiện có chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện.
Thứ trưởng Trần Quốc Phương phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: MPI
Kết luận Hộinghị, Thứ trưởng Trần Quốc Phương đánh giá cao các ý kiến phát biểu và nhấnmạnh, qua các ý kiến cho thấy, quy hoạch tỉnh Quảng Nam thời kỳ 2021-2030, tầmnhìn đến năm 2050 đã được Cơ quan lập quy hoạch chủ trì phối hợp với các Sở,ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai lập theo đúng quy địnhcủa pháp luật về quy hoạch. Lãnh đạo tỉnh đã quan tâm, chỉ đạo sát sao cơ quanlập quy hoạch trong quá trình hoàn thiện quy hoạch trình Hội đồng thẩm định.
Nội dung quyhoạch đã thể hiện khá rõ nét về khát vọng phát triển của tỉnh; thể hiện được sựliên kết và đồng bộ trong định hướng phát triển kết cấu hạ tầng; việc sắp xếp,phân bổ không gian các hoạt động kinh tế - xã hội; về cơ bản, nội dung quyhoạch tỉnh đã đáp ứng yêu cầu quy định tại Điều 27 Luật Quy hoạch và Điều 28Nghị định số 37/2019/NĐ-CP ngày 07/5/2019 của Chính phủ; đồng thời, Báo cáo kếtquả đánh giá môi trường chiến lược của quy hoạch tỉnh Quảng Nam cũng đã đượchoàn thiện theo ý kiến của chuyên gia tại Hội thảo tham vấn ý kiến, cơ bản đảmbảo yêu cầu theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.
Để sớm hoàn thiệnnội dung quy hoạch theo quy định của pháp luật về quy hoạch, trình Thủ tướngChính phủ phê duyệt, Thứ trưởng Trần Quốc Phương đề nghị UBND tỉnh Quảng Namchỉ đạo cơ quan lập quy hoạch lập báo cáo tiếp thu, giải trình toàn bộ ý kiếntham gia thẩm định của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, ý kiến của các chuyên gia phảnbiện, ý kiến của các cơ quan tại Hội thảo tham vấn ý kiến đối với Báo cáo kếtquả đánh giá môi trường chiến lược và kết luận của Hội đồng thẩm định tại Báocáo thẩm định.
Theo đó, tậptrung làm rõ và giải trình một số nội dung để hoàn thiện hồ sơ quy hoạch như:làm rõ hơn tiềm năng, thế mạnh và vai trò của Quảng Nam đối với vùng/quốc giatrong một số nội dung về vị trí địa lý, tài nguyên, di sản thiên nhiên, di sảnvăn hóa, tài nguyên biển nhất là những dạng tài nguyên đặc sắc, nổi trội, riêngbiệt của Quảng Nam. Về quan điểm về phát triển, bổ sung quan điểm phát triểnkinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số, kinh tế cacbon thấp vào quy hoạchtỉnh; phát triển có trọng tâm, trọng điểm, phát triển bền vững, gắn liền vớibảo tồn, phòng chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Về các đột pháphát triển, xem xét, cân nhắc lựa chọn một số đột phá phát triển hạ tầng cáckhu kinh tế và hạ tầng kết nối với sân bay, cảng biển, trung tâm logichtics,phát triển vùng động lực từ đường cao tốc ra đến biển, tập trung vào chuyển đổisố và cải thiện môi trường kinh doanh.
Đồng thời, làm rõđịnh hướng tổ chức, sắp xếp không gian phát triển một số phân ngành trong ngànhcông nghiệp, như: cơ khí chế tạo và sản xuất ô tô, công nghiệp năng lượng, côngnghiệp hỗ trợ sản xuất cơ khí. Đối với phương án phát triển du lịch: đề nghị bổsung mục tiêu phát triển Quảng Nam trở thành điểm đến du lịch xanh và thôngminh; phát triển du lịch gắn với bảo tồn, đặc biệt ở di sản thế giới Hội An, MỹSơn và khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm.
Đối với phương ánphát triển ngành nông nghiệp, phát triển theo hướng hiện đại, hội nhập quốc tế,thích ứng với biến đổi khí hậu, trên cơ sở phát huy các lợi thế so sánh, chuyểnmạnh sang sản xuất hàng hóa quy mô lớn có chất lượng và giá trị gia tăng cao,bền vững gắn với bảo vệ môi trường.
Thứ trưởng TrầnQuốc Phương cũng nhấn mạnh đến các nội dung về phương án tổ chức không gian chocác hoạt động kinh tế - xã hội; phương án quy hoạch hệ thống đô thị; hạ tầnggiao thông; hạ tầng điện, năng lượng; hạ tầng thủy lợi, cấp, thoát nước; dự ánưu tiên đầu tư; cơ sở dữ liệu và hệ thống sơ đồ, bản đồ quy hoạch: đề nghị hoànthiện theo đúng quy định tại Nghị định số 58/2023/NĐ-CP ngày 12/8/2023 của Chínhphủ và Thông tư số 04/2023/TT-BKHĐT ngày 26/6/2023 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Trên cơ sở các ýkiến góp ý của các thành viên Hội đồng, chuyên gia, nhà khoa học, Thứ trưởngTrần Quốc Phương đề nghị tỉnh Quảng Nam khẩn trương hoàn thiện hồ sơ quy hoạchđể trình cấp có thẩm quyền theo quy định và chịu trách nhiệm về tính chính xáccủa nội dung, số liệu trong Báo cáo Quy hoạch tỉnh và hệ thống bản đồ, cơ sở dữliệu trong hồ sơ quy hoạch./.
Theo Tùng Linh
Bộ Kế hoạch và Đầu tư