Lạng Sơn là tỉnhmiền núi thuộc vùng Đông Bắc, địa hình phức tạp, bị chia cắt mạnh; là điểm nútcủa sự giao lưu kinh tế với các tỉnh phía Tây như Cao Bằng, Thái Nguyên, BắcKạn, phía Đông là Quảng Ninh, phía Nam là Bắc Giang, Bắc Ninh, Thủ đô Hà Nội vàphía Bắc tiếp giáp với Trung Quốc với 02 cửa khẩu quốc tế, 01 cửa khẩu songphương và nhiều cửa khẩu/lối mở kết nối khác; là điểm đầu tiên của Việt Nam nằmtrên 02 tuyến hành lang kinh tế Nam Ninh - Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng vàLạng Sơn - Hà Nội - thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài; là cửa ngõ quan trọng nốiTrung Quốc và các nước ASEAN.

Theo Thứ trưởngTrần Quốc Phương, tỉnh Lạng Sơn có vị trí địa lý rất quan trọng trong chiếnlược phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, đặt ra nhiệm vụtrọng yếu trong bảo đảm an ninh, quốc phòng và chủ quyền biên giới quốc giatrong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi thế,kết quả đạt được, tỉnh Lạng Sơn vẫn còn một số khó khăn, thách thức cần giảiquyết như quy mô kinh tế của tỉnh còn ở mức thấp so với cả nước và không có sựphát triển bứt phá trong giai đoạn 2011-2020, chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong cơcấu GRDP toàn quốc, GRDP của vùng và tỷ trọng có xu hướng giảm. Tăng trưởngGRDP của tỉnh cả giai đoạn 2011-2015 và 2016-2020 đều thấp hơn trung bình củavùng và trung bình cả nước; nguồn nhân lực trình độ, năng suất lao động thấp,chưa đáp ứng yêu cầu phát triển.

Ảnh hưởng của yếutố địa hình, "Độ mở” và "Tính liên kết” của nền kinh tế chưa tương xứng với vịtrí chiến lược nằm trên các hành lang kinh tế lớn với hệ thống cửa khẩu trên bộquan trọng nhất của cả nước trong kết nối với Trung Quốc.

Kết cấu hạ tầnggiao thông chưa được mở mang đúng hướng, đúng tầm; liên kết cửa khẩu chủ yếu làliên kết đường bộ, liên kết đường sắt chưa được đầu tư đúng mức khiến kinh tếcửa khẩu phát triển không bền vững, đối diện với nhiều rủi ro, thách thức; hạtầng công nghiệp chưa đồng hộ, cơ sở hạ tầng và các dịch vụ hỗ trợ thương mạicòn hạn chế; hạ tầng thủy lợi chưa hoàn chỉnh gây khó khăn cho sản xuất nôngnghiệp.

Công tác quyhoạch tại khu kinh tế cửa khẩu còn manh mún, thiếu đồng bộ, chưa có định hướngthu hút đầu tư cũng như phân bổ nguồn lực đúng trọng tâm, trọng điểm; hàng hóaxuất khẩu chủ yếu dạng thô, chưa qua chế biến, giá trị gia tăng thấp; hiệu quảkinh doanh của các doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất nhập khẩu không cao và phụthuộc nhiều vào các chính sách về thương mại biên giới của Trung Quốc. Tìnhtrạng thiếu vắng những dự án trong lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ,dịch vụ chất lượng cao, do đó, tiềm năng và động lực tăng trưởng trong thờigian tới là chưa thật rõ ràng.

Việc sử dụng đấtchưa thật sự tiết kiệm và hiệu quả; tình trạng ô nhiễm môi trường đang là tháchthức song hành cùng quá trình phát triển kinh tế; các KCN, CCN tiếp tục tăngthêm sẽ là thách thức lớn đối với vấn đề bảo vệ môi trường, tạo áp lực lớn chohạ tầng và sự khó khăn trong việc bảm đảm anh ninh trật tự, an toàn xã hội.Việc huy động các nguồn lực vào mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội còn khókhăn.

Do vậy, để giúpLạng Sơn có bản quy hoạch chất lượng, Thứ trưởng Trần Quốc Phương nêu một sốnội dung đề nghị các thành viên, ủy viên phản biện Hội đồng thẩm định tập trungcho ý kiến.

Quy hoạch tỉnhLạng Sơn được lập trong bối cảnh có những thuận lợi là chúng ta đã có Nghịquyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết số 11-NQ/TW của Bộ Chính trị về phươnghướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Trung du vàmiền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết Đại hội Đảng bộtỉnh nhiệm kỳ 2020-2025; Quy hoạch tổng thể quốc gia; 16 quy hoạch ngành quốc gia(nhất là các quy hoạch về hạ tầng giao thông, điện, khoáng sản) và 14 quy hoạchtỉnh đã được phê duyệt.

Đây là căn cứ, làcơ sở để tỉnh Lạng Sơn xem xét, cụ thể hóa những định hướng phát triển trên địabàn tỉnh thông qua quy hoạch, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn Nguyễn Quốc Đoàn phát biểu. Ảnh: MPI

Bí thư Tỉnh ủyLạng Sơn Nguyễn Quốc Đoàn cảm ơn sự quan tâm, chỉ đạo của Bộ Kế hoạch và Đầu tưvà sự phối hợp của các bộ, ngành có liên quan trong quá trình xây dựng quyhoạch tỉnh. Đồng thời cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, tỉnh Lạng Sơnvẫn còn hạn chế, khó khăn trong phát triển nhanh và bền vững; kinh tế tăngtrưởng nhưng chưa thực sự bền vững; phát triển sản phẩm nông nghiệp hàng hóa cóthương hiệu, giá trị gia tăng cao còn hạn chế; công nghiệp chậm phát triển; sốdự án thu hút đầu tư chủ yếu là dự án quy mô nhỏ; hoạt động du lịch phát triểnchưa tương xứng với tiềm năng; kết cấu hạ tầng còn hạn chế; lực lượng lao độngchưa đáp ứng được yêu cầu phát triển,...

Nhận thức đượcnhững tồn tại, hạn chế trên, việc triển khai xây dựng quy hoạch tỉnh Lạng Sơnthời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 làm định hướng phát triển của Tỉnhtrong 10 năm, tầm nhìn 30 năm tới được Tỉnh ủy - HĐND - UBND tỉnh xác định đâylà một trong những nhiệm vụ trọng tâm chính trị hàng đầu trong thời gian qua.

Theo dự thảo Báocáo Quy hoạch tỉnh Lạng Sơn thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, đến năm2030, Lạng Sơn trở thành tỉnh biên giới có kinh tế phát triển, xã hội ổn định,giữ vững quốc phòng, an ninh, môi trường sinh thái được bảo đảm, là một trongcác cực tăng trưởng, trung tâm kinh tế của vùng Trung du và miền núi phía Bắc,"cầu nối” ngày càng quan trọng trong kết nối kinh tế, thương mại giữa Việt Nam,các nước ASEAN và Trung Quốc.

Phấn đấu đến năm2030, tỉnh Lạng Sơn có quy mô kinh tế và GRDP bình quân đầu người trong nhóm 5tỉnh dẫn đầu của vùng Trung du và miền núi phía Bắc. Các lĩnh vực giáo dục, ytế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện; đời sống vật chất, tinh thần và môitrường sống của nhân dân không ngừng được cải thiện.

Tầm nhìn đến năm2050, Lạng Sơn có nền kinh tế hiện đại, năng động, tạo điều kiện thuận lợi chocuộc sống số. Với quan hệ hợp tác tích cực với Trung Quốc và các khu côngnghiệp lân cận, Lạng Sơn trở thành vùng đất "xanh” mới hấp dẫn đầu tư nướcngoài, năng lượng sạch, nông nghiệp công nghiệp hóa và du lịch đẳng cấp thếgiới. Lạng Sơn tiếp tục giữ vững vị thế là cửa khẩu thương mại, điểm trungchuyển trên bộ quan trọng hàng đầu trong kết nối Trung Quốc - Việt Nam - cácnước ASEAN…

Để hiện thực hóamục tiêu này, tỉnh sẽ tập trung vào 4 khâu đột phá và 8 nhiệm vụ trọng tâm. Cụthể, 4 khâu đột phá gồm chuyển đổi số và cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư,sản xuất kinh doanh; Phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, trọng tâm làhạ tầng giao thông, đô thị, khu, cụm công nghiệp; đẩy nhanh tốc độ đô thị hóacủa Lạng Sơn; Phát triển kinh tế cửa khẩu, thương mại, dịch vụ và du lịch; Pháttriển công nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, sức cạnh tranh, xanh, an toànvà hiện đại.

8 nhiệm vụ trọngtâm được địa phương đề ra là đổi mới và hoàn thiện thể chế; Đầu tư nâng cấp vàphát triển cơ sở hạ tầng; Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; Phát triển dulịch trở thành một động lực tăng trưởng kinh tế lớn, ngành kinh tế mũi nhọn củatỉnh vào năm 2030; Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; hỗ trợ phát triểndoanh nghiệp và hợp tác xã; Tập trung thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp;Phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp, nâng cao đạo đức xã hội, ý thứcpháp luật, xây dựng văn hóa và con người Lạng Sơn; Tăng cường củng cố quốcphòng, an ninh, chủ động thực hiện hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốctế.

Hội nghị thẩm định quy hoạch tỉnh Lạng Sơn thời kỳ2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Ảnh: MPI

Cho ý kiến đốivới dự thảo Quy hoạch, thành viên Hội đồng là đại diện các bộ, ngành liên quanvà các chuyên gia - ủy viên phản biện thống nhất đánh giá quy hoạch tỉnh LạngSơn cơ bản phù hợp với quan điểm, mục tiêu và nội dung được xác định trongNhiệm vụ lập quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số748/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 (Quyết định số 748/QĐ-TTg); đã tổ chức xin ý kiến cácBộ, ngành và UBND các tỉnh trong vùng TDMNPB cũng như các cơ quan liên quan.Tuy nhiên, một số nội dung cần tiếp tục rà soát, cấu trúc lại Báo cáo Quy hoạchtỉnh Lạng Sơn đảm bảo phù hợp với quy định của Luật Quy hoạch, Nghị định số37/2019/NĐ-CP, Nghị định số 58/2023/NĐ-CP và tuân thủ yêu cầu nhiệm vụ lập quyhoạch tỉnh Lạng Sơn đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số748/QĐ-TTg.

Về phân tích,đánh giá các yếu tố, điều kiện đặc thù, thực trạng phát triển kinh tế - xã hộivà nguồn lực cho phát triển của tỉnh, một số ý kiến của các thành viên, ủy viênphản biện Hội đồng thẩm định đề nghị bổ sung, phân tích làm rõ thêm một số vấnđề về vai trò của tỉnh Lạng Sơn đối với vùng/quốc gia; là điểm trung chuyển,kết nối quan trọng của các địa phương trong vùng, có vai trò quan trọng trongkết nối các tỉnh thuộc tiểu vùng Đông Bắc, nhất là Cao Bằng, Quảng Ninh, BắcGiang, Thái Nguyên… Đặc biệt khả năng kết nối Lạng Sơn với Quảng Ninh hướng rabiển (cảng Mũi Chùa, Quảng Ninh); Nhận định rõ điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội vàthách thức để có đủ cơ sở và căn cứ hoạch định phát triển một cách đúng đắn,đúng tầm và khả thi. Cần nhìn nhận điểm yếu về kết nối hạ tầng giao thông chủyếu là sự liên kết đường bộ; liên kết đường sắt còn yếu, chưa được tập trungđầu tư khiến kinh tế cửa khẩu đối diện với nhiều rủi ro, thách thức.

Đánh giá thêm vềkết quả thực hiện quy hoạch thời kỳ trước, xác định các "điểm nghẽn” phát triểnvà tiềm năng, lợi thế, cơ hội; Quan điểm, mục tiêu và lựa chọn phương án pháttriển của tỉnh; các ngành ưu tiên và các định hướng mới tạo đột phá phát triển;lựa chọn phương án tổ chức hoạt động kinh tế - xã hội; phát triển hệ thống đôthị, nông thôn; phương án phát triển hạ tầng; Phương án phân bổ và khoanh vùngđất đai;…

Sau khi đã thảoluận, cho ý kiến, Hội đồng thẩm định đã xem xét, biểu quyết vào phiếu đánh giáđối với Quy hoạch tỉnh; Báo cáo ĐMC và dự thảo Báo cáo thẩm định với kết quả100% đồng ý với điều kiện có chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện.

Thay mặt lãnh đạotỉnh Lạng Sơn, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu cảm ơn ý kiến đóng gópchất lượng, xác đáng của Hội đồng đối với Báo cáo Quy hoạch tỉnh Lạng Sơn thờikỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đây là những ý kiến rất quan trọng để tỉnhLạng Sơn hoàn thiện hồ sơ Quy hoạch tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệttheo quy định.

Đồng thời, phátbiểu làm rõ thêm một số nội dung được Hội đồng nêu, đặc biệt là về phương án mởrộng địa giới hành chính; tỷ lệ đô thị hóa toàn tỉnh và phương án phát triển hệthống đô thị; phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính; kết quả đạt được vàhạn chế, yếu kém giai đoạn vừa qua, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm; cácquan điểm, mục tiêu phát triển, các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trong thờikỳ quy hoạch; các định hướng lớn về bố trí không gian phát triển các ngành,lĩnh vực quan trọng; các vùng trọng điểm, các hành lang kinh tế…

Kết luận Hộinghị, Thứ trưởng Trần Quốc Phương đánh giá cao tinh thần làm việc khẩn trương,nghiêm túc của Hội đồng. Qua các ý kiến cho thấy, quy hoạch tỉnh Lạng Sơn đượctriển khai đúng quy định của pháp luật về quy hoạch và bảo vệ tài nguyên môitrường; thực hiện nghiêm theo đúng quy định. Nội dung quy hoạch thể hiện đượctư duy, tầm nhìn mới, thể hiện khát vọng phát triển của tỉnh.

Để sớm hoàn thiệnnội dung theo quy định của pháp luật về quy hoạch, trình Thủ tướng Chính phủphê duyệt theo quy định, Thứ trưởng Trần Quốc Phương đề nghị tỉnh Lạng Sơn khẩntrương lập Báo cáo tiếp thu, giải trình toàn bộ ý kiến tham gia bằng văn bảncủa các bộ, ngành, chuyên gia, ý kiến tham gia của các đại biểu tham dự Hộinghị thẩm định, ý kiến của cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định và kết luậncủa Hội đồng thẩm định. Chịu trách nhiệm về tính chính xác của nội dung, sốliệu trong Báo cáo Quy hoạch tỉnh và hệ thống bản đồ, cơ sở dữ liệu trong hồ sơquy hoạch.

Thứ trưởng TrầnQuốc Phương nhấn mạnh, trong quá trình phát triển của mỗi địa phương, quy hoạchlà công cụ quan trọng để hoạch định các định hướng phát triển không gian kinhtế - xã hội, phân bố và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho phát triển. Mộtbản quy hoạch có chất lượng tốt sẽ khai thác và phát huy được tiềm năng, thếmạnh của địa phương, thể hiện được khát vọng vươn lên, giúp cho tỉnh có đượcđường đi nhanh nhất, hiệu quả nhất để đạt mục tiêu đề ra./.

Theo Tùng Linh

Bộ Kế hoạch và Đầu tư