Xã Sảng Mộc tỉnh Thái Nguyên giảm nghèo bền vững bằng phát triển kinh tế hàng hóa
29/09/2025 16:22
Từng là một trong những địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao, xã Sảng Mộc đã có bước chuyển mình rõ nét khi tập trung phát triển kinh tế hàng hóa. Sự thay đổi trong cơ cấu sản xuất cùng sự tham gia tích cực của các hội, nhóm và tổ hợp tác đã giúp nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo, góp phần đổi thay diện mạo nông thôn.
Kinh tế hàng hóa mở đường giảm nghèo
Trước đây, sản xuất nông nghiệp của người dân Sảng Mộc chủ yếu theo phương thức truyền thống, tự cung tự cấp, ít giá trị thương mại. Điều này khiến cuộc sống của nhiều hộ gia đình gặp khó khăn, thu nhập bấp bênh, tỷ lệ hộ nghèo ở mức cao.
Nhận thức được những hạn chế, chính quyền xã đã tích cực vận động, khuyến khích người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, định hướng vào các sản phẩm có tiềm năng thị trường. Các loại cây đặc sản như chè, cam, bưởi cùng rau màu chất lượng cao được ưu tiên phát triển. Người dân được hỗ trợ về giống, kỹ thuật và tiếp cận thị trường tiêu thụ, từ đó năng suất và chất lượng sản phẩm từng bước nâng lên.
Song song với trồng trọt, chăn nuôi theo hướng hàng hóa cũng được chú trọng. Các mô hình chăn nuôi gia súc, gia cầm được triển khai bảo đảm an toàn dịch bệnh, vệ sinh môi trường và mang lại nguồn thu nhập khá. Đặc biệt, việc kết nối với doanh nghiệp, thương lái giúp nông sản có đầu ra ổn định, tạo niềm tin cho người dân trong quá trình chuyển đổi.
Đây là những nền tảng quan trọng giúp Sảng Mộc thoát khỏi tình trạng sản xuất nhỏ lẻ, từng bước hình thành kinh tế hàng hóa, mở ra cơ hội cải thiện thu nhập và giảm nghèo bền vững.
Liên kết hợp tác trong phát triển kinh tế hàng hóa tạo động lực thoát nghèo
Giảm nghèo nhờ kinh tế hàng hóa ở Sảng Mộc gắn liền với sự hình thành và phát triển các mô hình liên kết hợp tác. Người dân đã chủ động tham gia các nhóm, hội và tổ hợp tác trong nhiều lĩnh vực.
Tiêu biểu như Tổ hợp tác thu mua nấm, mộc nhĩ của Sảng Mộc đã liên kết với Hợp tác xã chế biến nông sản Võ Nhai để bao tiêu sản phẩm cho các hộ. Mô hình này không chỉ bảo đảm đầu ra mà còn giúp nông dân gắn kết, trao đổi kỹ thuật, giảm rủi ro trong sản xuất.
Ngoài ra, một số hộ dân Sảng Mộc còn được hỗ trợ trồng dược liệu dưới tán rừng thông qua Hợp tác xã Thịnh Vượng giáp với Sảng Mộc. Hoạt động này tạo thêm hướng đi mới trong việc trồng và tiêu thụ dược liệu cho bà con, mang lại nguồn thu nhập ổn định.
Với thế mạnh cây chè, những nhóm cùng sở thích trồng chè cũng được thành lập. Đây là nơi người dân chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm chăm sóc, tìm kiếm kênh phân phối và được hỗ trợ thu mua với giá ổn định. Nhiều hộ gia đình đã giảm bớt được khó khăn và có thu nhập khá hơn kể từ khi tham gia mô hình, từ đó cải thiện cuộc sống đáng kể.
Không chỉ ở lĩnh vực chè, nhiều hộ dân trong xã còn liên kết thành hội, nhóm sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi. Những hội nhóm này vừa là nơi áp dụng tiến bộ kỹ thuật, vừa giúp liên kết tiêu thụ sản phẩm qua các cửa hàng thực phẩm sạch, đại lý. Nhiều trường hợp, trưởng nhóm đứng ra tín chấp vay vốn ngân hàng, hỗ trợ các thành viên khác đầu tư phát triển.
Việc “buôn có bạn, bán có phường” này đã giúp người dân giảm chi phí sản xuất, ổn định tiêu thụ và từng bước nâng cao thu nhập. Đặc biệt, với xã có trên 90% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số như Sảng Mộc, cách làm này phù hợp với điều kiện thực tiễn và nhu cầu hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng. Những hình thức liên kết này chính là nền móng của kinh tế tập thể, góp phần hiện thực hóa mục tiêu giảm nghèo bền vững thông qua sản xuất hàng hóa gắn với hợp tác.
Đời sống người dân khởi sắc nhờ phát triển kinh tế hàng hóa
Nhờ chuyển hướng đúng đắn và sự lan tỏa của các mô hình liên kết, tỷ lệ hộ nghèo tại Sảng Mộc đã giảm mạnh trong những năm gần đây. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân được cải thiện rõ rệt.
Nếu như trước đây, Sảng Mộc thuộc nhóm có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất, thì đến cuối năm 2024, trong tổng số 665 hộ dân chỉ còn 177 hộ nghèo (16,7%) và 11 hộ cận nghèo (15,19%). Chỉ riêng năm 2024 đã có 84 hộ thoát nghèo và 36 hộ thoát cận nghèo. Những ngôi nhà khang trang mới mọc lên, trẻ em được đến trường đầy đủ, người dân tiếp cận thuận lợi hơn với dịch vụ y tế và văn hóa.
Thành quả trên có sự đóng góp quan trọng từ chính quyền địa phương và sự hỗ trợ của các ngành, đoàn thể. Hệ thống giao thông nông thôn, thủy lợi được đầu tư nâng cấp, tạo điều kiện vận chuyển hàng hóa. Các chính sách hỗ trợ vốn vay ưu đãi, giống cây trồng, vật nuôi, xúc tiến thương mại được triển khai đồng bộ, giúp người dân mạnh dạn đầu tư sản xuất. Các lớp tập huấn về kỹ năng sản xuất, quản lý kinh tế, tiếp cận thị trường cũng thường xuyên được tổ chức, giúp nâng cao năng lực cho bà con.
Đường lên bản người Mông Khuổi Mèo, Sảng Mộc được bê tông hóa thuận lợi cho việc đi lại và vận chuyển hàng hóa (Nguồn: baothainguyen.vn)
Tuy vậy, để công cuộc giảm nghèo bền vững, Sảng Mộc xác định cần đẩy mạnh hình thành hợp tác xã. Hiện tại, trên địa bàn chưa có mô hình HTX nào, điều này gây khó khăn trong việc nâng cao sức cạnh tranh, mở rộng thị trường và giải quyết những vấn đề lớn hơn như bảo vệ môi trường hay phát triển văn hóa xã hội.
Trong bối cảnh xã vùng sâu, vùng xa, địa hình phức tạp, giao thông hạn chế và dân cư chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, việc phát triển HTX sẽ là giải pháp lâu dài để duy trì kinh tế hàng hóa. Chính quyền xã đã và đang khuyến khích, tuyên truyền, tạo điều kiện pháp lý, tài chính và kỹ thuật để các tổ, nhóm đủ điều kiện có thể thành lập HTX.
Hướng tới tương lai, Sảng Mộc xác định con đường phát triển kinh tế hàng hóa dựa trên nền tảng các tổ hợp tác, tiến tới mô hình HTX là hướng đi bền vững để giảm nghèo. Chính quyền địa phương cam kết đồng hành, hỗ trợ người dân và các mô hình kinh tế tập thể trong sản xuất, kinh doanh, tạo ra những sản phẩm có chất lượng, giá trị kinh tế cao. Cùng với đó, xã đang tập trung hoàn thiện hạ tầng giao thông nông thôn, nâng cao chất lượng internet, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho sản xuất, tiêu thụ sản phẩm và cải thiện đời sống. Những bước đi này được kỳ vọng sẽ giúp Sảng Mộc không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên trở thành một vùng quê ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Nguyễn Hương