Phát triển nông nghiệp theo chuỗi giá trị, ứng dụng công nghệ cao

Tỉnh Điện Biên, với 80% dân số là đồng bào DTTS và tỷ lệ hộ nghèo DTTS chiếm tới 99,17% tổng số hộ nghèo toàn tỉnh, Điện Biên đã xác định phát triển nông nghiệp là đòn bẩy quan trọng để cải thiện đời sống người dân và giảm nghèo bền vững cho đồng bào DTTS và miền núi. Đồng thời, tỉnh cũng kết hợp, lồng ghép với các Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới để đem lại hiệu quả cao nhất.

Tỉnh tập trung vào tiểu dự án 1 về phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân và tiểu dự án 2 về hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị. Việc triển khai 2 tiểu dự án này được xem là "đòn bẩy" quan trọng, tạo tiền đề và động lực để nâng cao giá trị nông sản, cải thiện đời sống và giảm nghèo bền vững cho đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn. Qua đó, tỉnh Điện Biên xác định phát triển nông nghiệp theo chuỗi giá trị và ứng dụng công nghệ cao không chỉ là giải pháp kinh tế mà còn là một nhiệm vụ chính trị quan trọng, góp phần thực hiện hiệu quả các mục tiêu của Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi. Cụ thể:

Trong giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh đã triển khai 110 dự án liên kết và 338 dự án cộng đồng, biến những tiềm năng của địa phương thành lợi thế kinh tế. Màu xanh của mắc - ca, cam, dứa, mít, chanh leo; hương thơm của quế, sa nhân và sự trù phú của những trang trại dê... đang lan tỏa khắp các xã như Nậm Tin, Nậm Chua, Si Pa Phìn, Nà Hỳ... Các sản phẩm đặc trưng như nếp tan Na Ngua, khoai tây chất lượng cao không chỉ đảm bảo sinh kế mà còn xây dựng thương hiệu nông sản Điện Biên trên thị trường. Trong 6 tháng đầu năm 2025, cấp mới 6 mã số vùng trồng với diện tích 18,2 hecta; công nhận 1 hecta vườn đầu dòng cây ăn quả; triển khai mô hình canh tác lúa thông minh trên quy mô 85,86 ha… Tiếp tục nâng cao chất lượng, giá trị, thương hiệu sản phẩm OCOP với 138 sản phẩm trong toàn tỉnh được chứng nhận sản phẩm OCOP.

Phó Bí thư Tỉnh ủy Trần Tiến Dũng kiểm tra mô hình trồng cây mắc ca tại Pàng Dề B, xã Sáng Nhè
(Nguồn: Trang TTĐT Đảng bộ tỉnh Điện Biên)

Những kết quả đạt được như trên (Dự án 3), đã đóng góp không nhỏ vào thành công chung của Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 của tỉnh Điện Biên.

Tính đến hết tháng 4/2025, tỉnh Điện Biên đã huy động 4.510,168 tỷ đồng để thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giúp tạo việc làm và tăng thu nhập cho 36.160 hộ dân tộc thiểu số. Các mô hình hỗ trợ sản xuất, tạo sinh kế bền vững được quan tâm, đẩy mạnh. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm từ 34,9% năm 2021 xuống còn 21,29% năm 2024, trong đó hộ nghèo DTTS giảm từ 44,95% xuống 27,39%, vượt chỉ tiêu Chính phủ giao là giảm 5%. Thành quả này không chỉ là những con số, mà là minh chứng cho một cuộc sống mới đang khởi sắc từng ngày trên khắp các bản làng.

Triển vọng phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Đồng chí Trần Quốc Cường, Bí thư Tỉnh ủy tặng hoa chúc mừng thành công Đại hội
(Nguồn: Trang TTĐT Đảng bộ tỉnh Điện Biên)

Đại hội đại biểu Đảng bộ Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Điện Biên lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã mở ra một chương mới đầy hứa hẹn cho sự phát triển của tỉnh, đặc biệt là đối với vùng đồng bào DTTS và miền núi. Với những mục tiêu, định hướng và giải pháp cụ thể đã được thông qua, triển vọng về một sự thay đổi toàn diện, giúp người dân giảm nghèo bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống đang trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.

Nghị quyết Đại hội đã xác định 4 nhóm chỉ tiêu chủ yếu, 9 nhiệm vụ trọng tâm và 5 khâu đột phá cho thấy một quyết tâm chính trị mạnh mẽ và một kế hoạch hành động bài bản. Chính quyền địa phương hai cấp, với phương châm gần dân, sát dân, không chỉ là cầu nối chính sách mà còn là động lực trực tiếp hỗ trợ người dân phát triển kinh tế. Nền tảng vững chắc này tạo ra một "không gian mới", một động lực lớn để vùng đồng bào DTTS và miền núi của tỉnh bứt phá.

Phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị

Để có nhiều bứt phá và tiếp nối thành công trong phát triển nông nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị. Trong thời gian tới, tỉnh Điện Biên có thể tham khảo một số đề xuất sau đây: 

Tiếp tục triển khai tiểu dự án 1&2. Đây là hai tiểu dự án xương sống thuộc Dự án 3 của Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, nhằm phát huy tiềm năng và thế mạnh của địa phương. Trong đó, chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) được xem là "chìa khóa" và là giải pháp đột phá để hiện thực hóa mục tiêu của hai tiểu dự án trên. Bằng cách tập trung nguồn lực từ các tiểu dự án này để tạo ra những sản phẩm đạt chuẩn OCOP, tỉnh tiếp tục xây dựng và phát triển các chuỗi giá trị nông sản đặc trưng, thế mạnh địa phương, từ đó tạo dựng được thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm, tạo đầu ra ổn định và mang lại thu nhập bền vững cho đồng bào DTTS và miền núi.

Để tối ưu hóa hiệu quả nguồn lực đã được phân bổ cho các tiểu dự án 1&2 đến hết năm 2025, tỉnh cần tiếp tục lồng ghép chặt chẽ với các Chương trình MTQG về giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới. Sự cộng hưởng này sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp, giúp nguồn vốn của chương trình được sử dụng hiệu quả cao nhất. Đồng thời, thường xuyên rà soát, đánh giá hiệu quả các tiểu dự án để có những điều chỉnh kịp thời cho các giai đoạn tiếp theo.

Với một chiến lược rõ ràng, lấy tiểu dự án 1&2 làm nền tảng và chương trình OCOP làm mũi nhọn, con đường phát triển kinh tế - xã hội toàn diện, bền vững cho vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Điện Biên đang rộng mở, hứa hẹn cải thiện cả đời sống vật chất lẫn tinh thần cho người dân, góp phần đưa Điện Biên phát triển toàn diện, bền vững trong giai đoạn mới.

Việt Hùng