Một số giải pháp giảm nghèo nhanh và bền vững tại Thanh Hóa

10/09/2025 14:11


Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình) triển khai tại tỉnh Thanh hóa đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần làm thay đổi diện mạo kinh tế - xã hội của tỉnh, đặc biệt là tại các xã, vùng đặc biệt khó khăn. Mặc dù đạt được kết quả tích cực, nhưng quá trình triển khai chương trình vẫn còn gặp những khó khăn, thách thức, vì vậy trong thời gian tới, cần có thêm các giải pháp để thực hiện giảm nghèo hiệu quả, nhanh và bền vững hơn.  

B9

Thanh Hóa ngày nay (nguồn: Báo Điện tử Chính phủ)

Kết quả giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2024

Với quyết tâm rất lớn của cả hệ thống chính trị trong việc triển khai thực hiện nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ giảm nghèo và sự nỗ lực vươn lên của chính những người nghèo, công tác giảm nghèo ở Thanh Hóa đã đạt được nhiều kết quả rất tích cực. Tính đến cuối năm 2024, tỷ lệ nghèo đa chiều (gồm hộ nghèo và hộ cận nghèo) trên phạm vi toàn tỉnh là 6,52%, ứng với 66.538 hộ, giảm 2,57% so với năm 2023 và giảm 2,79% so với năm 2022. Trong đó: Tỷ lệ hộ nghèo là 2,02%, với tổng số 20.660 hộ, giảm 1,50% so với cuối năm 2023 và 1,47% so với năm 2022; Tỷ lệ hộ cận nghèo là 4.50%, với tổng số 45.878 hộ, giảm 1,07% so với cuối năm 2023 và giảm 1,32% so với năm 2022. 

Tổng kết giai đoạn 2022 - 2024, tổng tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm 4,76% (năm 2022 giảm 1,79%, năm 2023 giảm 1,47%, năm 2024 giảm 1,5%); bình quân giai đoạn 2022 - 2024 mỗi năm giảm 1,58%, vượt chỉ tiêu Nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XIX và chỉ tiêu giao tại Quyết định số 652/QĐ-TTg ngày 28/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ (kế hoạch giao giảm 1,5% hộ nghèo hàng năm).

Bảng 1. Hộ nghèo và cận nghèo theo chuẩn đa chiều của tỉnh Thanh Hóa

Năm Tỷ lệ nghèo đa chiều Tổng số hộ nghèo và hộ cận nghèo Tỷ lệ hộ nghèo Hộ nghèo Tỷ lệ hộ cận nghèo Hộ cận nghèo
 (%)  (Hộ)  (%) (Hộ)  (%) (Hộ)
2022 11,88 118.839 4,99 49.893 6,89 68.946
2023 9,09 91.117 3,52 35.320 5,57 55.797
2024 6,52 66.538 2,02 20.660 4,50 45.878

Nguồn: Kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo các năm 2022- 2024
theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 - 2025

Điểm sáng nổi bật là tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh Thanh Hóa giảm mạnh, từ 14,75% năm 2023 xuống còn 8,32% năm 2024, giảm 6,43%, vượt hơn gấp đôi so với mục tiêu đặt ra là 3%/năm. Đây là mức giảm ấn tượng thể hiện hiệu quả của các chính sách và dự án của Chương trình đối với hộ nghèo dân tộc thiểu số.

Bảng 2. Hộ nghèo và cận nghèo dân tộc thiểu số của tỉnh Thanh Hóa

Năm Tổng số hộ DTTS Hộ nghèo DTTS  Hộ cận nghèo DTTS Tổng tỷ lệ nghèo, cận nghèo DTTS Tỷ lệ hộ nghèo DTTS
(so với tổng số hộ DTTS)
Tỷ lệ hộ cận nghèo DTTS
(so với tổng số hộ DTTS)
(Hộ) (Hộ) (Hộ)  (%)  (%)  (%)
2023 159.609 23.541 28.587 32,66 14,75 17,91
2024 164.349 13.672 23.719 22,75 8,32 14,43

Nguồn: Kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo các năm 2022- 2024
theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 - 2025

 Xác định phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội góp phần quan trọng giảm nghèo, trong những năm qua, tỉnh Thanh Hóa đã đầu tư mở rộng, nâng cấp nhiều công trình giao thông nông thôn. Nhiều tuyến đường được làm mới và mở rộng, giúp cho việc sản xuất, thông thương hàng hóa của người dân ở khu vực miền núi vùng khó khăn thuận lợi hơn. 100% các xã nghèo và xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển, hải đảo đã được hỗ trợ đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội liên kết vùng. 

Là đòn bẩy giúp người dân vươn lên thoát nghèo, trong năm qua, tỉnh Thanh Hóa đã thực hiện hiệu quả dự án đa dạng hóa sinh kế và phát triển mô hình giảm nghèo thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững. Tỉnh đã triển khai được hơn 950 mô hình, dự án giảm nghèo hỗ trợ phát triển sản xuất từ năm 2021 đến nay. Trên 80% người có khả năng lao động được hỗ trợ nâng cao năng lực sản xuất nông, lâm, ngư, diêm nghiệp. Người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo có nhu cầu được hỗ trợ kết nối, tư vấn, định hướng nghề nghiệp, cung cấp thông tin thị trường lao động, hỗ trợ tìm việc làm. Đến nay có khoảng 12.000 người lao động đã được hỗ trợ kết nối việc làm thành công.

Người thuộc hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ tham gia bảo hiểm y tế. Tỉnh cũng hỗ trợ thêm 15% - 20% mức đóng BHYT cho hộ cận nghèo từ ngân sách địa phương. Tỷ lệ trẻ em thuộc hộ nghèo, cận nghèo đi học đúng độ tuổi đạt trên 98,4%.

Đến hết năm 2024, có 9.509 hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa tỉnh được hỗ trợ nhà ở, đảm bảo có nhà ở an toàn, ổn định, có khả năng chống chịu tác động của thiên tai, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm nghèo bền vững.

Về phát huy tối đa mọi nguồn lực hợp pháp khác cho công cuộc giảm nghèo bền vững, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 22-CT/TU ngày 30/3/2024 về Cuộc vận động hỗ trợ xây dựng nhà ở cho hộ nghèo, hộ gia đình chính sách, hộ còn khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh trong 02 năm 2024 - 2025. Tổng số đối tượng được hỗ trợ nhà ở trong 02 năm 2024 - 2025 là 15.438 hộ. Hưởng ứng cuộc vận động, trong năm 2024, “Quỹ vì người nghèo” các cấp huy động được hơn 226,5 tỷ đồng. Từ nguồn Quỹ vì người nghèo đã hỗ trợ xây mới và sửa chữa 2.896 nhà Đại đoàn kết, trị giá hơn 157 tỷ đồng; vận động các cơ quan, doanh nghiệp hỗ trợ làm nhà, xây dựng các công trình dân sinh, hỗ trợ phát triển sản xuất đạt trên 260 tỷ đồng.

Bước sang năm 2025 là năm cuối của giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Thanh Hóa đặt mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững, hạn chế tái nghèo; hỗ trợ người nghèo, hộ nghèo vươn lên mức sống tối thiểu, tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản theo chuẩn nghèo đa chiều, nâng cao chất lượng cuộc sống; hỗ trợ các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo thoát khỏi tình trạng nghèo, đặc biệt khó khăn. Mục tiêu cụ thể là tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 1,5% trở lên, tỷ lệ hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số giảm 3% trở lên. Để đạt mục tiêu trên, cần thực hiện một số giải pháp để giảm nghèo nhanh và bền vững hơn

Một số giải pháp giảm nghèo nhanh và bền vững

Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách và đẩy nhanh các văn bản hướng dẫn của Chương trình. Cần chủ động rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế các văn bản không còn phù hợp.

Thứ hai, bố trí đủ vốn, kinh phí đối ứng của địa phương để thực hiện các dự án, tiểu dự án; thực hiện lồng ghép các nguồn lực từ các chương trình, dự án khác

Thứ ba, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác giảm nghèo ở cấp xã, đặc biệt là các xã nghèo, các xã vùng sâu, vùng xa, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số. 

Cuối cùng, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhằm khắc phục những hạn chế, phát huy những điểm mạnh, lợi thế để Chương trình đạt được hiệu quả tốt nhất.

ThS. Nguyễn Hòa Bình 

Tài liệu tham khảo

1. Báo cáo kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo các năm 2023 - 2024 theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 - 2025.

2. Cổng thông tin điện tử tỉnh Thanh Hóa, Kết quả thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2024.

3. UBND tỉnh Thanh Hóa, Kế hoạch triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa năm 2025.

4. Thời báo Tài chính Việt Nam online, Thanh Hóa vượt khó thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.