Những điểm đạt được trong xây dựng nông thôn mới ở Lai Châu

Năm 2024, Lai Châu được Trung ương phân bổ hơn 900 tỷ đồng vốn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia dành cho vùng DTTS và miền núi, trong đó hơn 60% được tập trung vào các dự án hạ tầng để xây dựng NTM. Nhờ đó, tỉnh đã triển khai hơn 280 công trình, bao gồm gần 1.200 km đường giao thông nông thôn, 35 công trình thủy lợi, 28 công trình cấp nước sinh hoạt và 15 trường học được cải tạo, nâng cấp tại các xã vùng cao.

Lai Châu từng bước bê tông hóa các con đường liên xã, liên bản

Hệ thống hạ tầng giao thông nông thôn được đầu tư đồng bộ, đặc biệt tại các huyện khó khăn như Mường Tè, Nậm Nhùn, Sìn Hồ. Các tuyến đường liên xã, liên bản được bê tông hóa, giúp việc đi lại, giao thương và vận chuyển nông sản thuận lợi hơn. Nhiều công trình tiêu biểu như tuyến đường vào xã Mù Cả (Mường Tè) hay xã Pa Tần (Nậm Nhùn) đã được kiên cố hóa, rút ngắn thời gian di chuyển, giảm chi phí vận chuyển và mở rộng cơ hội phát triển kinh tế. Đến cuối năm 2024, tỷ lệ người dân được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh đạt hơn 85%, tăng 6% so với năm 2022, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.

Với 20 dân tộc sinh sống, trong đó khoảng hơn 435 nghìn người là đồng bào DTTS, Lai Châu đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ sinh kế. Năm 2024, hơn 15.000 hộ DTTS được hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, phân bón và kỹ thuật canh tác, thúc đẩy phát triển các mô hình kinh tế hiệu quả như trồng chè, sâm Lai Châu, mắc-ca và chăn nuôi gia súc bản địa. Nổi bật, tại xã Tả Lèng (Tam Đường), hơn 200 hộ người Mông tham gia mô hình trồng chè Shan Tuyết kết hợp du lịch cộng đồng, vừa tạo nguồn thu ổn định vừa quảng bá văn hóa địa phương. Nhờ vậy diện mạo nông thôn được đổi thay từng ngày. Bên cạnh đó, mô hình trồng rừng kinh tế tại các huyện Phong Thổ, Than Uyên đã mang lại hiệu quả rõ rệt với hơn 1.500 ha rừng đạt chứng chỉ FSC, giúp hàng nghìn hộ dân thoát nghèo bền vững. Tính đến giữa năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo vùng DTTS và miền núi giảm còn 18,5%, thấp hơn 2,3% so với cuối năm 2024.

Về giáo dục, đến nay 100% xã vùng cao có trường tiểu học và THCS, trong đó 96% trường mầm non và tiểu học có phòng học kiên cố. Lĩnh vực y tế cũng ghi dấu ấn với mạng lưới trạm y tế xã vùng cao được trang bị hiện đại, đảm bảo cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh từ xa và liên thông giữa các tuyến. 92% trạm y tế xã có bác sĩ thường trực, tỷ lệ người DTTS tham gia bảo hiểm y tế đạt 97,8% trong năm 2024.

Những thành tựu toàn diện về hạ tầng, sinh kế, giáo dục và y tế đã khẳng định nỗ lực của Lai Châu trong hành trình xây dựng NTM, đưa vùng đất biên cương ngày càng khởi sắc, vững bước trên con đường phát triển bền vững.

Tối ưu hóa nguồn lực tài chính xây dựng nông thôn mới

Một trong những yếu tố then chốt giúp Lai Châu đạt được thành tựu trong xây dựng NTM là đã tối ưu hóa nguồn lực tài chính từ việc lồng ghép 3 Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, về giảm nghèo và xây dựng NTM tập trung, linh hoạt, đạt nhiều hiệu quả. Nhờ đó, tiến độ giải ngân vốn năm 2024 đạt hơn 92%, nằm trong nhóm cao nhất khu vực Tây Bắc. Đặc biệt, các mô hình kinh tế biên mậu tại cửa khẩu Ma Lù Thàng (Phong Thổ) đã thúc đẩy giao thương với Trung Quốc, tạo việc làm và thu nhập cho hàng nghìn hộ dân vùng biên giới. Cùng với đó, trong giai đoạn 2021 - 2024, Lai Châu tổ chức hơn 1.500 lượt đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ cơ sở. 

Những thành tựu đạt được cho thấy Lai Châu đang từng bước khẳng định vị thế là điểm sáng trong xây dựng NTM ở khu vực Tây Bắc. Hạ tầng, sinh kế, giáo dục và y tế đều có bước phát triển rõ rệt, đời sống đồng bào dân tộc ngày càng nâng cao. Với sự đồng lòng của chính quyền và nhân dân, Lai Châu đang vững bước trên con đường xây dựng phát triển NTM.

Thu Trang