Chủ động triển khai thực hiện và ban hành các cơ chế chính sách về giảm nghèo

Trong thời gian qua, Hà Tĩnh đã tập trung triển khai đồng bộ, có hiệu quả các cơ chế, chính sách về giảm nghèo gắn với phát triển kinh tế - xã hội, tạo việc làm, hỗ trợ sinh kế cho người dân. Cùng với đó, tỉnh đã kịp thời ban hành hàng loạt các văn bản triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 như Kế hoạch số 45/KT/TU ngày 24/9/2021 về thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 23/6/2021 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giảm nghèo bền vững đến năm 2030; Nghị quyết số 72/2022/NQ-HĐND ngày 15/7/2022 về quy định một số chính sách giảm nghèo và đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2022 - 2025, các chương trình, kế hoạch các dự án, tiểu dự án nhằm thực hiện các mục tiêu trọng tâm, chỉ đạo xuyên suốt có tác động sâu rộng, toàn diện đến đời sống an sinh xã hội của người dân. Ngoài ra, Hà Tĩnh tích cực ban hành chính sách riêng về hỗ trợ thu nhập, xã hội hóa hỗ trợ thu nhập đối với cho người có công, người cao tuổi thuộc hộ nghèo, thành viên hộ nghèo thuộc chính sách ưu đãi người có công với cách mạng, người cao tuổi thuộc hộ nghèo, đơn thân, không có người có quyền và nghĩa vụ phụng dưỡng.

Được sự quan tâm của các bộ, ngành Trung ương; sự chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh; cùng với sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp, đã tạo được sức lan tỏa, sự đồng thuận hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân trong công tác giảm nghèo. Đến nay, Hà Tĩnh không còn xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển, xã đặc biệt khó khăn miền núi, thôn đặc biệt khó khăn. 

Tính đến cuối năm 2024, toàn tỉnh có 9.236 hộ nghèo (19.109 khẩu), tỷ lệ 2,4% (giảm 0,61% so với cuối năm 2023); 11.736 hộ (34.921 khẩu), tỷ lệ 3,04% (giảm 0,33% so với cuối năm 2023). Số hộ nghèo và hộ cận nghèo toàn tỉnh Hà Tĩnh giảm so với năm 2021 theo chuẩn nghèo đa chiều của quốc gia: Số hộ nghèo giảm là 8.612 hộ; số hộ cận nghèo giảm là 7.684 hộ.

Những ngôi nhà kiên cố, khang trang ở Hà Tĩnh (Nguồn: Cổng thông tin điện tử tỉnh Hà Tĩnh)

Huy động, phân bổ và sử dụng nguồn lực hiệu quả trong giảm nghèo

Tổng nguồn vốn được phân bổ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 của Hà Tĩnh: 376.868 triệu đồng, trong đó: Ngân sách trung ương chiếm tỷ trọng lớn (79%); ngân sách địa phương đạt 10,01% và huy động nguồn lực từ người dân tham gia các dự án, tiểu dự án của Chương trình đạt 10,99%. 

Tổng kinh phí giải ngân: Giai đoạn 2021 - 2024 đạt 198.375 triệu đồng, trong đó ngân sách trung ương đạt 75,44%, ngân sách tỉnh đạt 6,71% và nguồn vốn huy động khác đạt 17,85%. Năm 2025: Ước giải ngân nguồn vốn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đạt 70.971 triệu đồng, trong đó ngân sách trung ương ước đạt 87,42%; ngân sách tỉnh vốn ước đạt 8,33% và nguồn huy động khác ước đạt 4,25%. 

Tỉnh Hà Tĩnh đã thực hiện hỗ trợ xây dựng nhà văn hóa cộng đồng kết hợp tránh bão, lũ, nhà ở kiên cố cho người có công, hộ nghèo, hộ bị ảnh hưởng do thiên tai trên địa bàn tỉnh. Từ năm 2020 đến nay, hỗ trợ xây dựng 8.389 nhà ở với tổng kinh phí 566.338 triệu đồng. Trong đó, Chương trình hỗ trợ xây dựng nhà ở kiên cố cho người có công, hộ nghèo, hộ bị ảnh hưởng do thiên tai nhà ở, phê duyệt hỗ trợ xây mới 2.475 nhà (bao gồm 909 nhà ở người có công, 947 nhà ở hộ nghèo, 619 nhà ở hộ bị thiệt hại do thiên tai), kinh phí hỗ trợ 172.025 triệu đồng (mức hỗ trợ 70 triệu đồng/nhà); Chương trình hỗ trợ nhà ở: Đã hỗ trợ 1.000 nhà ở với tổng số tiền hỗ trợ 87 tỷ đồng; các chương trình hỗ trợ do Ủy ban Mặt trận Tổ quốc cấp tỉnh và cấp huyện huy động hỗ trợ xây dựng 4.914 nhà ở với tổng kinh phí 307.313 triệu đồng.

Trong giai đoạn 2021 - 2024, tổng kinh phí thực hiện đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo: 93.375 triệu đồng, nhờ đó toàn tỉnh xây dựng, triển khai thực hiện dự án 537 dự án, trong đó có 534 mô hình chăn nuôi (lợn, bò, gà, dê, ong...), 1 dự án trồng trọt (cây cam, bưởi), 2 dự án phi nông nghiệp, triển khai thực hiện tại 12/12 huyện, thành phố, thị xã với 9.150 hộ tham gia. Kết quả cho thấy các mô hình đa dạng hóa sinh kế đã phát huy hiệu quả, góp phần tạo việc làm cho người dân, tăng thu nhập cho hộ gia đình, giúp hơn 8.600 hộ thoát nghèo bền vững. Năm 2025, tổng kinh phí cho dự án này ước đạt 33.464 triệu đồng, trong đó ngân sách trung ương 28.592 triệu đồng; ngân sách địa phương 2.859 triệu đồng; huy động khác 2.013 triệu đồng.

Đặc sản cam Hà Tĩnh góp phần nâng cao thu nhập cho người dân
(Nguồn: Cổng thông tin điện tử tỉnh Hà Tĩnh)

Bên cạnh đó, về hỗ trợ về giáo dục và đào tạo: Có 100% học sinh, sinh viên thuộc hộ nghèo, cận nghèo được miễn giảm học phí và hỗ trợ chi phí học tập theo quy định. Mạng lưới y tế từ cấp tỉnh đến thôn, xóm, tổ dân phố được củng cố và tăng cường, từng bước đảm bảo; công tác khám chữa bệnh cho nhân dân ngày càng được nâng lên rõ rệt, đặc biệt cho người nghèo, hộ nghèo. Hằng năm, 100% người nghèo, cận nghèo có nhu cầu được khám chữa bệnh và cấp phát thuốc miễn phí. Hơn 518.000 thẻ bảo hiểm y tế được cấp cho hộ nghèo, cận nghèo; trên 145.000 lượt hộ nghèo, cận nghèo được vay vốn phát triển kinh tế với tổng dư nợ hơn 6.800 tỷ đồng…

Những kết quả nêu trên khẳng định chế độ việc chăm lo cuộc sống cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn được Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Tĩnh thể chế hóa bằng nghị quyết đã thực sự đi vào cuộc sống, được sự đồng tình, ủng hộ của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân. Các chính sách triển khai có tác động sâu rộng, toàn diện đến các lĩnh vực đời sống an sinh xã hội của người dân, góp phần thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, vùng miền, đảm bảo mọi đối tượng yếu thế đều được tiếp cận các chính sách hỗ trợ của nhà nước. Qua đó, khẳng định Hà Tĩnh luôn đảm bảo mối quan hệ giữa tăng trưởng phát triển kinh tế với an sinh xã hội, coi đó là các nhiệm vụ trong một mục tiêu chung được thực hiện nhất quán, có hiệu quả.

Giải pháp trong thời gian tới

Để tiếp tục phát huy những thế mạnh trong việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 trong thời gian tới, tỉnh Hà Tĩnh cần chủ động:

Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, sự điều hành của chính quyền và huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và nhân dân thực hiện chính sách giảm nghèo theo hướng bền vững.

Thực hiện lồng ghép tốt các chương trình, dự án, nguồn vốn để thực hiện mục tiêu giảm nghèo, xác định rõ nguyên nhân nghèo của từng địa phương, từ đó xây dựng chương trình, kế hoạch giảm nghèo với những giải pháp phù hợp, đúng hướng, giúp người nghèo vươn lên thoát nghèo.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách hỗ trợ cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, thoát cận nghèo để kịp thời có các giải pháp hỗ trợ các địa phương khắc phục những tồn tại, khó khăn.

Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm làm chuyển biến về nhận thức của người dân trong công tác giảm nghèo, ý thức được trách nhiệm của mình, từ đó tự vươn lên thoát nghèo, tránh tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước.

Quỳnh Hoàng