Bức tranh kinh tế quý I và triển vọng quý II/2025
02/06/2025 14:46
Phấn đấu đạt mức tăng trưởng trên 8% năm 2025, gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế và thích ứng, xử lý hiệu quả những tác động tiêu cực, rủi ro từ kinh tế thế giới là những áp lực lớn đối với nước ta ngay từ đầu năm. Do đó, đòi hỏi phải có những nỗ lực lớn để đảm bảo đạt được các mục tiêu như đã nêu trên. Nhìn lại bức tranh kinh tế quý I/2025, có thể thấy nước ta đã có nhiều nỗ lực nên phát triển kinh tế đã đạt được những kết quả khá ấn tượng, dù vẫn còn không ít khó khăn, đòi hỏi phải tiếp tục quyết tâm, nỗ lực hơn.
Bức tranh kinh tế quý I
Điểm sáng
- Tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2025 tăng 6,93% so với cùng kỳ năm trước, đây là một thành tựu rất đáng khích lệ nếu nhìn vào mức tăng trưởng cùng kỳ trong 5 năm trở lại đây. Mức tăng trưởng này cũng đã vượt mục tiêu mà Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2025 đã đề ra (6,2-6,6% cho quý I/2025)[1]. Xét theo khu vực kinh tế, mức tăng trưởng ở cả ba khu vực kinh tế đều cao: nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,74%; công nghiệp và xây dựng tăng 7,42%; và dịch vụ đạt 7,70%.
- Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) quý I/2025 tăng 3,22%, lạm phát cơ bản tăng 3,01% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức tăng phù hợp và có hỗ trợ cho việc đạt được mức tăng trưởng kinh tế quý I của nước ta.
- Thu ngân sách Nhà nước đạt mức cao, cho thấy nền kinh tế có được đà phục hồi tích cực. Cụ thể, trong quý I/2025, tổng thu ngân sách nhà nước đạt 721,3 nghìn tỷ đồng, bằng 36,7% dự toán và tăng 29,3% so cùng kỳ năm 2024. Trong khi đó, tổng chi ước đạt 428,2 nghìn tỷ đồng, bằng 16,8% dự toán và tăng 11,6% so cùng kỳ năm 2024. Như vậy, tiến độ thu ngân sách theo dự toán nhanh gần gấp đôi tiến độ chi nên cân đối ngân sách thặng dư gần 300 nghìn tỷ đồng.
- Lao động có việc làm quý I/2025 là 51,9 triệu người, tăng 532,1 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khu vực thành thị là 20 triệu người, tăng 433,6 nghìn người; khu vực nông thôn là 31,9 triệu người, tăng 98,5 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Về cơ cấu, lao động có việc làm trong khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm 26%; khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm 33,3%; khu vực dịch vụ chiếm 40,7%. Về thất nghiệp, tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý I/2025 là 2,20%, giảm 0,02 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 0,04 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước, trong đó: Khu vực thành thị là 2,38%; khu vực nông thôn là 2,07%.
Điểm tối
- Mức tăng trưởng 6,93% vẫn thấp hơn so với mục tiêu 7,7% đã đề ra trong Nghị quyết 01/NQ-CP (ứng với kịch bản GDP đạt 8%). Hơn nữa, một số ngành tăng trưởng không như kỳ vọng, như sản xuất và phân phối điện (tăng 4,6%, thấp hơn 6,1 điểm phần trăm), khai khoáng (giảm 5,76%, thấp hơn 4,6 điểm phần trăm), dịch vụ lưu trú ăn uống (tăng 9,31%, thấp hơn hơn 2,4 điểm phần trăm), xây dựng (tăng 7,99%, thấp hơn 2,5 điểm phần trăm) và y tế (tăng 3,56%, thấp hơn 2,1 điểm phần trăm).
- Số người thiếu việc làm trong độ tuổi lao động quý I/2025 là 797,0 nghìn người, tăng 32,4 nghìn người so với quý trước. Tỷ lệ việc làm phi chính thức vẫn ở mức cao 64,3%, tăng 0,7 điểm phần trăm so với quý trước, đặc biệt lao động trong khu vực này làm các công việc bấp bênh, thiếu tính ổn định với thu nhập thấp. Số thanh niên 15-24 tuổi không có việc làm và không tham gia học tập, đào tạo trong quý I/2025 dù có giảm nhẹ so với cùng kỳ năm trước nhưng vẫn còn lớn, thể hiện sự lãng phí sức lao động, ước tính có 1,35 triệu người (chiếm 10,4% tổng số thanh niên cả nước).
Triển vọng kinh tế quý II
Bước sang quý II, tình hình kinh tế của nước ta có những triển vọng đáng kể, khả quan hơn so với quý I bởi các điều kiện thuận lợi được tạo ra không chỉ từ những điểm sáng trong bức tranh kinh tế quý I/2025, mà còn từ những nền tảng và chính sách, cách thức điều hành, ứng phó linh hoạt của Chính phủ trước những thách thức, khó khăn. Dự báo như sau:
- GDP quý II/2025 của nước ta tăng trưởng tích cực, dự kiến sẽ đạt 7,64%, vượt mục tiêu Nghị quyết số 01/NQ-CP đã đề ra cho quý II (6,5 - 7,0%). Nếu đạt mục tiêu này, đây sẽ là mức tăng trưởng cao nhất so với cùng kỳ từ nhiều năm trở lại đây, khẳng định tính năng động, sáng tạo và hiệu quả trong việc Chính phủ chỉ đạo quyết liệt các cấp, các ngành, các địa phương cùng nỗ lực thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025.
- CPI quý II/2025 dự kiến sẽ tăng lên đáng kể, khoảng 4,15% so với cùng kỳ năm trước do giá cả hàng hóa, dịch vụ nhìn chung đều trong xu hướng tăng như giá lương thực, thực phẩm, điện sinh hoạt, xăng dầu, dịch vụ y tế và giá nhóm văn hóa, giải trí, du lịch,…Tuy nhiên, mức tăng này vẫn trong tầm kiểm soát và có tác động tích cực đến mức tăng trưởng quý II như dự báo đã nêu trên.
- Bức tranh lao động, việc làm quý II/2025 khá sáng sủa, cũng cho thấy kinh tế quý II cũng có nhiều điểm sáng hơn so với quý trước. Cụ thể, lao động có việc làm quý II/2025 sẽ đạt 52,3 triệu người, tăng 400 nghìn người và tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý II/2025 sẽ là 2%, giảm 0,20 điểm phần trăm so với quý trước./.
NVT
Nguồn: Trung tâm Thông tin kinh tế, tài chính và thống kê
[1] Theo kịch bản tăng trưởng năm 2025 là 6,5 – 7%.