Tọa đàm do ông Nguyễn Văn Trung - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Nguyễn Văn Thảo - Trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và ông Mario Pezzini - Giám đốc Trung tâm Phát triển của OECD đồng chủ trì. Tham dự Tọa đàm có nhiều thành viên thường trực và thành viên Tổ Biên tập của Tiểu ban kinh tế - xã hội như ông Cao Viết Sinh, nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Trần Hồng Quang - Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển, một số thành viên của Hội đồng lý luận Trung ương, các chuyên gia của Trung tâm Phát triển của OECD, đại diện Đại sứ quán Hàn Quốc, Thụy Sĩ , đại diện nhiều bộ, ngành và một số chuyên gia trong và ngoài nước.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, ông Nguyễn Văn Thảo - Trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao cho rằng sau hơn 30 năm đổi mới, Việt Nam đã có bước tiến dài trên con đường phát triển của mình với nhiều thành tựu rất quan trọng. Nhiều tổ chức quốc tế đánh giá Việt Nam có triển vọng tăng trưởng tốt, là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất khu vực với tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 6% trong suốt 30 năm qua. Từ năm 2008, Việt Nam đã bước vào nhóm nước có thu nhập trung bình, đến năm 2018 GDP bình quân đầu người đạt gần 2.600 USD. Bên cạnh đó, hội nhập quốc tế đã góp phần quan trọng vào những thành tựu to lớn của 30 năm đổi mới và ngày càng mở rộng trên nhiều lĩnh vực từ kinh tế đến văn hóa, xã hội, quốc phòng - an ninh và đối ngoại. Những thành tựu trên rất quan trọng, nhưng Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức, hội nhập sâu rộng đặc biệt trong bối cảnh kinh tế thế giới ngày càng diễn biến phức tạp, đòi hỏi Việt Nam cần xây dựng con đường phát triển phù hợp với thực tiễn và điều kiện đặc thù của đất nước. Do đó, việc nghiên cứu, phân tích các mô hình kinh tế, bài học kinh nghiệm phát triển quốc tế sẽ là kênh tham khảo hữu ích trong xây dựng các chiến lược, chính sách phát triển của Việt Nam.

Phát biểu đề dẫn tại tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Trung cho biết qua kết quả đánh giá sơ bộ các mục tiêu chiến lược, kế hoạch cho thấy Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trong việc thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm thời kỳ 2011 - 2020 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2016 - 2020. Kinh tế vĩ mô vững chắc hơn, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Tăng trưởng kinh tế đạt khá, chất lượng tăng trưởng được nâng lên. Ba đột phá chiến lược đạt kết quả bước đầu. Cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng chuyển dịch theo hướng tích cực, gia tăng về quy mô. Tiềm lực, sức cạnh tranh của nền kinh tế được gia tăng. An sinh xã hội cơ bản được bảo đảm, phúc lợi xã hội và đời sống nhân dân tiếp tục được cải thiện.

Ngoài những thành tựu đã đạt được, Việt Nam cũng rất quan tâm nhìn nhận, đánh giá lại những mặt chưa được trong Chiến lược 10 năm và Kế hoạch 5 năm vừa qua. Có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan tác động như bối cảnh bên ngoài, bối cảnh trong nước. Năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế chưa cao. Môi trường đầu tư, kinh doanh còn những tồn tại, hạn chế. Các đột phá chiến lược và cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng chưa có những bứt phá lớn. Văn hoá, xã hội còn nhiều mặt bất cập, khắc phục còn chậm, khoảng cách giàu nghèo có xu hướng gia tăng, đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn…

Từ góc nhìn đánh giá đa chiều của OECD gắn với mục tiêu phát triển bền vững để đánh giá thực trạng và định hướng phát triển cho Việt Nam trong thời gian tới, Thứ trưởng Nguyễn Văn Trung đề nghị các đại biểu thảo luận một cách khách quan, khoa học, tập trung vào các nội dung sau đây: (i) Xác định và ánh giá đúng những nút thắt phát triển kinh tế Việt Nam trong thời kỳ chiến lược vừa qua, nguyên nhân cơ bản tạo ra những nút thắt đó; (ii) Dự báo và nhận diện những xu thế chủ đạo của toàn cầu sẽ tác động trực tiếp và tạo ra những vấn đề mới nổi trong phát triển của Việt Nam; (iii) Những giải pháp và định hướng ưu tiên có tính đột phá mà Việt Nam cần thực hiện; (iv) Các giải pháp để thúc đẩy phát triển mạnh mẽ khoa học công nghệ, tạo đột phá về công nghệ và năng suất lao động gắn với Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; (v) Xác định đúng vai trò của yếu tố văn hóa và phát huy giá trị văn hóa, con người Việt Nam vào phát triển kinh tế - xã hội; (vi) Các giải pháp hát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế; và (vii) Các vấn đề môi trường

Ông Mario Pezzini - Giám đốc Trung tâm Phát triển OECD cho rằng để có những đánh giá đa chiều về Việt Nam, cần xem xét vấn đề ở các góc độ khác nhau, liên ngành để đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích của người dân Việt Nam. Ông Mario Pezzini cho biết tăng trưởng không phải là mục đích cuối cùng mà chỉ là phương tiện để đạt được mục tiêu phát triển bền vững. Mục đích cuối cùng của chúng ta là cải thiện phúc lợi, mang đến hạnh phúc cho người dân. Ông khẳng định OECD sẽ tiếp tục hỗ trợ cho việc xây dựng chiến lược và kế hoạch phát triển trong giai đoạn tới của Việt Nam.

Các đại biểu tham dự Tọa đàm đã nghe đại diện nhóm xây dựng MDCR của Trung tâm Phát triển của OECD trình bày về đánh giá ban đầu của Trung tâm về những hạn chế chủ yếu đối với con đường tăng trưởng bền vững của Việt Nam và các ưu tiên được đề xuất trong phần phân tích sâu của Báo cáo MDCR Việt Nam. Báo cáo đánh giá ban đầu xác định ba thách thức lớn đối với Việt Nam: Thứ nhất, sử dụng quá nhiều tài nguyên cho việc tăng trưởng nhưng lại kém hiệu quả; Thứ hai, năng lực quản lý và quản trị hạn chế; Thứ ba, năng lực tài chính hạn chế.

Năm thành viên của Tổ Biên tập của Tiểu ban Kinh tế - Xã hội đã bình luận về các nội dung của đánh giá ban đầu của Trung tâm để Nhóm xây dựng MDCR hoàn thiện đánh giá và đề xuất chính xác các ưu tiên sẽ được xem xét trong giai đoạn 2 của MDCR - phân tích sâu. Tọa đàm cũng đã nhận được ý kiến trao đổi từ các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý trong nước và quốc tế.

Phát biểu bế mạc Tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Trung đánh giá cao nỗ lực của nhóm chuyên gia xây dựng Báo cáo đánh giá ban đầu MDCR Việt Nam của Trung tâm Phát triển của OECD cũng như các ý kiến bình luận, trao đổi góp phần hoàn thiện Báo cáo, tạo tiền đề thực hiện tốt các giai đoạn còn lại của Lộ trình MDCR (phân tích sâu; từ phân tích đến hành động; và trao đổi đồng cấp và công bố báo cáo) nhằm đưa ra các kiến nghị, gợi ý có giá trị cho Chính phủ Việt Nam trong xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn tới./.

Nguồn: Viện Chiến lược phát triển.