Hàng rào xanh, đẹp tại thôn 12 xã miền núi Minh Sơn

Giai đoạn 2021 - 2025, tổng nguồn lực huy động thực hiện Chương trình MTQG về xây dựng NTM tỉnh Thanh Hóa đạt khoảng 29.914 tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước chiếm hơn 53% (15.797 tỷ đồng), vốn lồng ghép chiếm 16,4% (4.876 tỷ đồng), vốn tín dụng 14% (4.029 tỷ đồng), vốn doanh nghiệp và hợp tác xã 2,73% (810 tỷ đồng), còn lại là nguồn đóng góp của cộng đồng dân cư với hơn 4.400 tỷ đồng, chiếm 14,8%.

Với nguồn tài chính thực hiện nêu trên, chương trình MTQG về xây dựng NTM đã và đang làm “thay da đổi thịt” những vùng quê xứ Thanh, từng bước khẳng định vai trò là một trong những tỉnh đi đầu cả nước trong phong trào xây dựng NTM, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững và nâng cao chất lượng sống của người dân nông thôn. Những con số sau đây là minh chứng cho điều nêu trên:

Tính đến tháng 6/2025, toàn tỉnh có 15 huyện, thị xã, thành phố được công nhận đạt chuẩn hoặc hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM; 374/449 xã và 831 thôn, bản miền núi đạt chuẩn NTM. Không dừng lại ở đó, tỉnh còn có:125 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 33 xã và 629 thôn, bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.

Trong lĩnh vực phát triển sản phẩm OCOP, Thanh Hoá đã có 645 sản phẩm được công nhận, trong đó có 2 sản phẩm đạt 5 sao cấp quốc gia (Nước mắm Lê Gia và Mắm tôm Lê Gia), 59 sản phẩm 4 sao và 584 sản phẩm 3 sao, đưa Thanh Hóa nằm trong nhóm 3 địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng sản phẩm OCOP. Sự đa dạng về chủng loại, phân bố đều ở các vùng ven biển, đồng bằng và miền núi, đã góp phần quảng bá hình ảnh, khẳng định thương hiệu nông sản xứ Thanh trên thị trường trong và ngoài nước.

Nước mắm Lê Gia - sản phẩm đạt 5 sao cấp quốc gia

Bên canh đó, các xã đạt chuẩn đều có kết cấu hạ tầng được đầu tư đồng bộ, sản xuất nông nghiệp theo hướng liên kết chuỗi giá trị, cảnh quan môi trường sáng – xanh – sạch – đẹp và đời sống văn hóa được nâng tầm

Không những chỉ thay đổi về hạ tầng, mà đời sống của người dân nông thôn xứ Thanh cũng đã và đang có bước tiến vượt bậc. Cụ thể là, thu nhập bình quân đầu người nông thôn từ 8-9 triệu đồng/năm (năm 2010) đã tăng lên 60,86 triệu đồng/năm vào năm 2024 - gấp hơn 7 lần sau 14 năm.

Lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa trao tặng Bằng khen cho các tập thể có thành tích xuất sắc 

Đáng chú ý, trong quá trình thực hiện, nhiều mô hình kiểu mẫu trong xây dựng NTM đã được Mặt trận Tổ quốc các cấp và các tổ chức chính trị - xã hội triển khai, nhân rộng như: Mô hình khu dân cư sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn gắn với xây dựng NTM kiểu mẫu; tuyến đường thanh niên kiểu mẫu, “con đường bích họa”, “cột điện nở hoa”, “hàng cây thanh niên”; “nhà sạch, vườn mẫu”, “phân loại và xử lý rác thải hữu cơ”...

Phong trào hiến đất, đóng góp trong thực hiện xây dựng NTM ở các địa phương được Nhân dân đồng thuận ủng hộ. Riêng năm 2024, người dân trong toàn tỉnh đã hiến khoảng 480.000 m2 đất. Trong giai đoạn 2021-2024 đã hiến khoảng hơn 1,9 triệu m2 đất…

Cùng với đó, các chương trình chuyên đề hỗ trợ thực hiện Chương trình MTQG về xây dựng NTM cũng được triển khai hiệu quả như: Chương trình OCOP; Chương trình chuyển đổi số trong xây dựng NTM, hướng tới NTM thông minh; Chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn; Chương trình phát triển du lịch nông thôn; Chương trình khoa học và công nghệ phục vụ xây dựng NTM; Chương trình nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện tiêu chí an ninh - trật tự trong xây dựng NTM.

Có thể khẳng định rằng chặng đường xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025, mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức; song, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, sát sao của Trung ương, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và BCĐ thực hiện các Chương trình MTQG tỉnh, sự nỗ lực của các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân, Chương trình MTQG xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh đã và đang đạt được những kết quả quan trọng. 

Để Chương trình MTQG về xây dựng NTM, giảm nghèo bền vững không bị gián đoạn, phù hợp với mô hình hình chính mới, ngày 5/8/2025, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành văn bản số 12806/UBND-NNMT về việc “Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững”. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, đơn vị liên quan, UBND các xã, phường trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao phải khẩn trương triển khai những nhiệm vụ trọng tâm.

Trước hết, các xã cần thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình MTQG để bảo đảm sự thống nhất trong chỉ đạo, điều hành. Đồng thời, đội ngũ cán bộ phụ trách công tác xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững cần được kiện toàn theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả, duy trì ổn định đến hết năm 2025 và chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo. Đây là yếu tố quan trọng nhằm duy trì tính liên tục, không để xảy ra “khoảng trống” trong công tác chỉ đạo khi chuyển đổi mô hình quản lý hành chính.

Một trong những nội dung then chốt được nhấn mạnh là đẩy nhanh tiến độ giải ngân các nguồn vốn ngân sách nhà nước. UBND tỉnh yêu cầu hoàn thành kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công và nguồn vốn sự nghiệp thực hiện Chương trình MTQG trong năm 2025 theo đúng quy định, bảo đảm vốn đến được đúng địa phương, đúng dự án, phát huy hiệu quả đầu tư.

Cùng với đó, các phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” và “Vì người nghèo – không để ai bị bỏ lại phía sau” tiếp tục được phát động mạnh mẽ, tạo sự lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng. Đây không chỉ là khẩu hiệu hành động mà còn là động lực để người dân, doanh nghiệp cùng chung tay xây dựng quê hương.

Ngoài ra, tỉnh Thanh Hóa cũng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên, kịp thời phát hiện và xử lý những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai. Các hành vi sai phạm, tiêu cực, lãng phí nếu phát sinh sẽ bị ngăn chặn, xử lý nghiêm, bảo đảm tính minh bạch, hiệu quả trong tổ chức thực hiện.

Sau khi bỏ đơn vị hành chính cấp huyện và thành lập các xã mới từ 1/7/2025, Thanh Hoá đang triển khai những nhiệm vụ xây dựng NTM phù hợp với điều kiện mới và đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2030: 90% số xã đạt chuẩn NTM và 50% số xã đạt NTM nâng cao, 10% đạt NTM kiểu mẫu. 

Để hiện thực hóa những mục tiêu này, Thanh Hoá tiếp tục bám sát chỉ đạo của Trung ương, hoàn thiện hệ thống chính sách, huy động mọi nguồn lực xã hội, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, giữ vững phương châm “không để ai bị bỏ lại phía sau”, cùng với việc phát huy những kết quả đạt được, chắc chẵn Thanh Hóa không chỉ sẽ tiến bước trong giai đoạn mới mà còn khơi dậy khát vọng vươn lên để các vùng nông thôn Thanh Hoá thực sự là: “Nông thôn mới - Nông dân mới - Cuộc sống mới”, vì một Thanh Hóa giàu đẹp, văn minh và đáng sống.

Đỗ Ngát và Bàn Hường