Tham dự hội thảo có TS. Trần Hồng Quang, Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển; ông Lê Văn Thụy, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý quy hoạch, Giám đốc Ban Quản lý thực hiện nhiệm vụ quy hoạch tổng thể quốc gia và quy hoạch vùng; các chuyên gia thuộc Tổ chuyên gia tư vấn về quy hoạch của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư; một số đơn vị Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch; và các cán bộ của Viện Chiến lược phát triển.

Tại Hội thảo, ông Phạm Nam Thanh, Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia, đại diện nhóm nghiên cứu trình bày nội dung "Thực trạng và phương hướng phát triển mạng lưới cơ sở văn hóa (MLCSVH)”. Trong bài viết, ông Thanh cho biết tình hình thực hiện quy hoạch trong giai đoạn 2010- 2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành một số quyết định phê duyệt quy hoạch có liên quan đến phát triển MLCSVH quốc gia. Đó là các chiến lược, quy hoạch phát triển ngành, lĩnh vực; quy hoạch và kế hoạch nâng cấp, xây mới một số công trình văn hóa; quy hoạch phát triển văn hóa vùng; quy hoạch phát triển mạng lưới đơn vị sự nghiệp công lập. Có nhiều quan điểm mới đã được đưa vào chiến lược và quy hoạch phát triển ngành văn hoá (VH) mà trước đó chưa được thể hiện. Các chiến lược và quy hoạch phát triển VH đã mang lại những kết quả trong thực tiễn, nhiều cơ sở văn hoá đã được hoàn thành đầu tư xây dựng mới, nâng cấp; phát huy hiệu quả hoạt động trong thực tiễn.

Ông Phạm Nam Thanh, Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia đại diện nhóm nghiên cứu trình bày báo cáo tại Hội thảo.

Hạn chế của quy hoạch thời kỳ trước: Một số chỉ tiêu quan trọng đề ra trong các chiến lược và quy hoạch chưa đạt được. Việc triển khai đầu tư xây dựng một số công trình văn hóa quốc gia (cấp vùng - liên vùng, liên tỉnh) còn chậm. Các quy hoạch thời gian qua còn chồng chéo, gây khó khăn cho công tác triển khai quy hoạch. Chất lượng một số quy hoạch chưa cao, thiếu tính khả thi, không bảo đảm nguồn lực để thực hiện.

Về thực trạng sắp xếp không gian và phát triển MLCSVH quốc gia: Các cơ sở VH quốc gia hiện nay (cơ sở VH công lập) phân bố chủ yếu ở 2 thành phố lớn nhất cả nước là thủ đô Hà Nội và Hồ Chí Minh. Chỉ có một số ít cơ sở phân bố ở tỉnh Thái Nguyên, trung tâm vùng Việt Bắc (cơ sở bảo tàng chuyên đề, cơ sở đào tạo VH nghệ thuật), và 2 thành phố miền Trung là thành phố Huế và Đà Nẵng (cơ sở nghiên cứu, đào tạo âm nhạc, phim trường,…).

Ban soạn thảo đã đưa ra mục tiêu tổng quát phát triển cho thời gian tới như sau: Phát triển MLCSVH quốc gia đồng bộ, hiện đại, cân đối giữa các vùng miền; có khả năng tạo ra các sản phẩm, dịch vụ văn hóa có chất lượng cao đáp ứng nhu cầu sáng tạo, hưởng thụ văn hóa của nhân dân và tổ chức các sự kiện văn hóa nghệ thuật quốc gia và quốc tế. Xây dựng các cơ sở văn hóa quốc gia trở thành những thương hiệu mạnh, có tính sáng tạo, sức cạnh tranh, nhằm tạo thành nguồn lực thúc đẩy sự phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của đất nước.

Định hướng tầm nhìn đến năm 2050, Việt Nam có hạ tầng cơ sở VH phát triển đồng bộ hiện đại; hình thành các cơ sở bảo tàng, thư viện, nhà hát nghệ thuật, trung tâm điện ảnh; triển lãm văn học nghệ thuật, cơ sở hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật đáp ứng yêu cầu tổ chức các sự kiện VHNT quốc gia và quốc tế. Hệ thống di sản thế giới, di tích quốc gia đặc biệt được bảo vệ và phát huy giá trị một cách bền vững. Mạng lưới cơ sở nghiên cứu, đào tạo VHNT có sự phát triển cân đối, phân bố không gian hợp lý giữa các vùng miền trong cả nước. Hệ thống trung tâm văn hóa Việt Nam tại nước ngoài tiếp tục được củng cố và mở rộng. Các ngành công nghiệp văn hóa có bước phát triển mạnh mẽ, đóng góp đạt mức 7% GDP.

Cũng tại Hội thảo, ông Trần Hiếu, Viện trưởng Viện khoa học thể dục thể thao, đại diện nhóm nghiên cứu trình bày nội dung "Thực trạng và phương hướng phát triển mạng lưới thể dục thể thao”. Ông Trần Hiếu cho biết, trong giai đoạn 2010- 2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành một số quyết định phê duyệt chiến lược, quy hoạch có liên quan đến phát triển mạng lưới cơ sở thể thao (MLCSTT) quốc gia. Bên cạnh những kết quả đạt được, các chiến lược, quy hoạch thời kỳ trước cũng bộc lộ một số mặt hạn chế. Một số chỉ tiêu quan trọng đề ra trong các chiến lược và quy hoạch chưa đạt được. Việc triển khai đầu tư xây dựng một số công trình thể thao quốc gia (cấp vùng – liên vùng, liên tỉnh) còn chậm. Hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật thể dục, thể thao quốc gia do Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch trực tiếp quản lý, các Trung tâm huấn luyện thể thao quốc gia đã thực hiện đầu tư nâng cấp, tuy nhiên hiện nay vẫn thiếu và không đáp ứng được nhu cầu tập luyện của vận động viên. Các cơ sở đào tạo thể dục, thể thao quốc gia: ngành thể thao đã đầu tư nâng cấp, từng bước hiện đại hóa các trường đại học thể dục, thể thao.

Thực trạng phân bố trung tâm mạng lưới thể thao quốc gia và đào tạo thể dục thể thao: Các Trung tâm huấn luyện quốc gia, đào tạo và nghiên cứu thể dục thể thao được tập trung xây dựng ở các thành phố trực thuộc trung ương Hà Nội, Đà Nẵng, Cần Thơ và thành phố Hồ Chí Minh thuộc 4 vùng kinh tế trọng điểm, trải đều từ Bắc – Trung- Nam.

Mục tiêu tổng quát phát triển mạng lưới thể dục thể thao trong thời gian tới: Xây dựng và phát triển nền thể dục thể thao tiên tiến, hiện đại, khoa học và nhân dân. Phát triển mạng lưới cơ sở thể dục thể thao quốc gia đồng bộ, hiện đại, có một số công trình xây dựng đạt tiêu chuẩn quốc tế, đáp ứng yêu cầu tổ chức các sự kiện thể dục thể thao mang tầm khu vực và châu lục. Phấn đấu đến năm 2050 hình thành xã hội tập luyện thể dục, thể thao thường xuyên với đa số người dân tham gia; Việt Nam trở thành quốc gia có nền thể dục, thể thao phát triển ở châu lục, đứng trong tốp 10 của châu Á.

Tại hội thảo, báo cáo đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các thành viên trong Tổ chuyên gia tư vấn quy hoạch của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu, đại diện Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch và các chuyên gia đến từ các viện nghiên cứu khác.

TS. Cao Viết Sinh, đại diện Tổ chuyên gia tư vấn về quy hoạch của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá, báo cáo đã nêu được thực trạng mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao, tuy nhiên vẫn mang tính liệt kê, Ban soạn thảo cần có những đánh giá về tình hình thực trạng, vai trò của văn hoá và thể dục thể thao trong nền kinh tế xã hội tổng thể quốc gia. Đồng thời cần đưa ra được điểm nghẽn trong mạng lưới văn hoá và thể dục thể thao; định hướng phân bố không gian cụ thể những lĩnh vực thuộc văn hoá, thể dục thể thao sao cho đạt được hiệu quả tốt nhất.

Kết thúc hội thảo, TS. Trần Hồng Quang, Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển, đại diện đơn vị chủ trì tổng hợp báo cáo Quy hoạch tổng thể quốc gia cho biết, đầu mối phụ trách hợp phần "Thực trạng và phương hướng phát triển mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao quốc gia” của Viện sẽ phối hợp với Ban soạn thảo để hoàn thiện báo cáo. Đồng thời đề nghị Ban soạn thảo cần bám sát khung định hướng để đưa nội dung phù hợp vào báo cáo và gửi Viện Chiến lược phát triển trước ngày 02/7 để tổng hợp./.

Nguồn: Viện Chiến lược phát triển.